Aktywność fizyczna dla seniorów: Zwiększanie mobilności dzięki dedykowanej opiece

Niezależnie od stanu zdrowia i sprawności fizycznej seniora warto zachęcać podopiecznego do ćwiczeń. Tym bardziej że według badań Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) systematyczny trening poprawia równowagę oraz zapobiega upadkom.

W dzisiejszym szybko zmieniającym się świecie, w którym technologia i urbanizacja stały się normą, zapewnienie dobrego samopoczucia naszych seniorów ma ogromne znaczenie. Starzejąca się populacja często staje przed wyzwaniami związanymi ze sprawnością fizyczną i mobilnością. Jednak z pomocą dedykowanego opiekuna, seniorzy mogą doświadczyć znacznej poprawy swojej sprawności fizycznej i ogólnej jakości życia. W ALHomeCare wierzymy w zapewnienie spersonalizowanej opieki, która obejmuje nie tylko codzienne potrzeby, ale także wspiera fizyczne samopoczucie seniorów.

W jaki sposób możesz przyczynić się do poprawy sprawności ruchowej swojego podopiecznego?

Zrozumienie znaczenia aktywności fizycznej dla seniorów

Aktywność fizyczna odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu i poprawie zdrowia osób, zwłaszcza seniorów. Regularne ćwiczenia pomagają poprawić zdrowie układu sercowo-naczyniowego, gęstość kości, siłę mięśni i elastyczność stawów. Pomaga również w kontrolowaniu wagi, zapobieganiu chorobom przewlekłym i poprawie funkcji poznawczych. Jednak seniorzy często napotykają bariery, takie jak ograniczona mobilność, stan zdrowia i siedzący tryb życia, które utrudniają im angażowanie się w aktywność fizyczną.
Wysiłek fizyczny stosuje się w profilaktyce i leczeniu takich chorób jak: nadciśnienie tętnicze, otyłość, cukrzyca, osteoporoza, miażdżyca. Ponadto systematyczne ćwiczenia:

  • poprawiają tolerancję cukru,
  • obniżają ciśnienie tętnicze,
  • pozwalają zachować prawidłową masę ciała,
  • zmniejszają częstotliwość występowania infekcji,
  • polepszają sprawność umysłową oraz zmniejszają ryzyko wystąpienia Alzheimera,
  • zapewniają zdrowy sen oraz wpływają na poziom DHEA (hormonu młodości),
  • zmniejszają ryzyko występowania depresji, odczuwania bólu oraz niepokoju.

Rola opiekuna w poprawie sprawności fizycznej seniorów

  1. Spersonalizowane plany ćwiczeń
    Profesjonalny opiekun współpracuje z ekspertami opieki zdrowotnej w celu stworzenia spersonalizowanych planów ćwiczeń dostosowanych do potrzeb i możliwości seniora. Plany te mogą obejmować delikatne ćwiczenia rozciągające, ćwiczenia siłowe i ćwiczenia o niewielkim wpływie, które poprawiają mobilność bez powodowania wysiłku.
  2. Motywacja i wsparcie
    Opiekunowie działają jako motywatorzy i towarzysze, zachęcając seniorów do trzymania się rutynowych ćwiczeń. Towarzystwo zapewniane przez opiekunów może złagodzić poczucie izolacji i zwiększyć chęć seniorów do angażowania się w aktywność fizyczną.
  3. Strategie zapobiegania upadkom
    Jedną z głównych obaw seniorów jest ryzyko upadków. Opiekunowie są przeszkoleni w zakresie wdrażania strategii zapobiegania upadkom, w tym ćwiczeń poprawiających równowagę i koordynację, zmniejszając prawdopodobieństwo wypadków.
  4. Monitorowanie postępów
    Opiekunowie ściśle monitorują postępy seniorów podczas sesji ćwiczeń, zapewniając, że są one bezpieczne i skuteczne. Śledzenie postępów pozwala na dostosowanie planów ćwiczeń w razie potrzeby.


Jak wspierać seniora w aktywności fizycznej? – przykłady ćwiczeń


Planując aktywność fizyczną seniora sprawdź czy występują poważne przeciwwskazania do wykonywania ćwiczeń, takie jak: niewydolność krążenia, czy zaburzenia rytmu serca. Kiedy już zyskasz pewność, że nie ma żadnych przeciwwskazań do treningu wybierz odpowiednie zestawy ćwiczeń. Weź pod uwagę kondycję oraz preferencje podopiecznego. Im więcej radości wyniesie z ćwiczeń, tym chętniej do nich wróci.

Jakie wyróżniamy rodzaje ćwiczeń?

1. wysiłek wytrzymałościowy (tlenowy),
2. wysiłek siłowy,
3. ćwiczenia rozciągające oraz równoważne.
Dobrze przygotowany program powinien zawierać wszystkie rodzaje ćwiczeń. Z czego ćwiczenia tlenowe i siłowe należy wykonywać 2 razy w tygodniu, a rozciągające przynajmniej przez 10 minut dziennie.

Wysiłek tlenowy

Ćwiczenia dotleniające, np. energiczny marsz, bieganie,  jazda na rowerze, pływanie – poprawiają tzw. funkcje poznawcze mózgu. Zgodnie z zaleceniami WHO powinno się je wykonywać przynajmniej przez 150 minut tygodniowo.

Wysiłek siłowy

Dzięki ćwiczeniom siłowym można zahamować sarkopenię (spadek masy mięśniowej), która powoduje problemy z podnoszeniem nawet niewielkich ciężarów oraz utrudnia codzienne funkcjonowanie.
Przed wprowadzeniem treningu warto skonsultować się ze specjalistą.



Ćwiczenia rozciągające oraz równoważne

Ćwiczenia rozciągające oraz równoważne wspierają w bólach pleców, poprawiają postawę oraz zwiększają zakres ruchów.

Według zaleceń WHO osoby starsze powinny wykonywać ćwiczenia na umiarkowanym poziomie przez co najmniej 30 minut, przynajmniej 5 dni w tygodniu.

Jak nakłonić podopiecznego do aktywności?

Osoby starsze często nie są aktywne fizycznie z obawy przed  bólem, wysiłkiem i ryzykiem wystąpienia urazu. Porozmawiaj z podopiecznym na ten temat i zachęcaj do jakiejkolwiek aktywności. Przed wprowadzeniem systematycznych treningów poradź się specjalisty.

W przypadku seniorów z ograniczoną mobilnością ważna jest profilaktyka odleżyn, dlatego wystarczy krótki spacer, który dodatkowo uelastyczni tkankę. Każdą zmianę warto wprowadzać stopniowo, krok za krokiem. Tak samo w przypadku ćwiczeń z seniorem. Stopniowo podnoś poprzeczkę, zwiększaj dystans i stopień trudności. Nie narzucaj tempa aktywności.

Często zadawane pytania

Czy seniorzy o ograniczonej sprawności ruchowej mogą korzystać z ćwiczeń?

Jak najbardziej. Opiekunowie mogą dostosować ćwiczenia do poziomu mobilności seniorów, zapewniając im korzyści płynące z aktywności fizycznej.

Jak często seniorzy powinni ćwiczyć?

Seniorzy powinni dążyć do co najmniej 150 minut ćwiczeń o umiarkowanej intensywności tygodniowo, zgodnie z zaleceniami pracowników służby zdrowia.

Czy ćwiczenia fizyczne są bezpieczne dla seniorów cierpiących na choroby przewlekłe?

Tak, ale ważne jest, aby skonsultować się z pracownikami służby zdrowia przed rozpoczęciem jakiegokolwiek schematu ćwiczeń, zwłaszcza jeśli istnieją wcześniejsze schorzenia.

Co zrobić, jeśli senior jest oporny na ćwiczenia?

Opiekunowie stosują techniki motywacyjne i spersonalizowane podejście, aby stopniowo wprowadzać ćwiczenia i przezwyciężyć opór.

Jak aktywność fizyczna wpływa na zdrowie poznawcze?

Regularna aktywność fizyczna poprawia przepływ krwi do mózgu, promując funkcje poznawcze i zmniejszając ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych.