Starzenie organizmu jest procesem nierozerwalnie związanym z upływem lat. Wiąże się z nim zarówno osłabienie siły i wytrzymałości fizycznej, jak i również stopniowe pojawianie się zaburzeń poznawczych. Demencja, przebyte udary mózgu i choroba Parkinsona skutkują problemami z pamięcią krótkotrwałą, co w końcowym efekcie może objawiać się trudnością funkcjonowania w życiu społecznym. Praca opiekunki osoby starszej polega nie tylko na dbaniu o zdrowie fizyczne podopiecznego, ale również na stymulowaniu jego układu nerwowego, co spowalnia postępujące w jego obrębie procesy degeneracyjne.

Dlaczego ćwiczenia pamięci u seniorów są tak ważne?

Zaburzenia funkcji poznawczych są przyczyną problemów objawiających się w każdym aspekcie życia osoby starszej. Kłopoty z zapamiętywaniem imion, wydarzeń i nazw w sposób negatywny przekładają się na efektywność codziennego funkcjonowania. Poważniejsze konsekwencje mogą być związane z bezpośrednim lub pośrednim zagrożeniem zdrowia takiej osoby. Bardzo często zdarza się, że podopieczni zapominają o wykonanych kilka minut wcześniej czynnościach. Alternatywnie, gubią się w dobrze znanych sobie miejscach. Pogorszenie zdolności poznawczych, które w większości przypadków jest efektem przebytych chorób lub przyjmowanych na stałe leków. Można je zahamować, stymulując pamięć i koncentrację seniora. Są to najczęściej proste czynności, które można wplatać w inne aktywności dnia codziennego. Dzięki temu trening pamięci u podopiecznego odbywa się w sposób naturalny i niewymuszony.

W jaki sposób ćwiczyć pamięć?

Duży wpływ na procesy poznawcze ma nastrój i stan psychiczny podopiecznego. Z tego powodu warto taką osobę aktywizować i zachęcać do racjonalnego wysiłku fizycznego. Lub innych czynności sprawiających jej przyjemność. Lepsze ukrwienie obszarów mózgu odpowiedzialnych za pamięć można wykorzystać, wykonując ćwiczenia pamięci podczas spacerów lub zabawy z ukochanym pupilem. Przydatne okazują się również techniki mnemotechniczne. Polegają na zapamiętywaniu określonych informacji przy użyciu krótkich wierszyków lub innych skojarzeń. Są to proste metody, które przynoszą spektakularne efekty. Dlatego, jeśli u podopiecznego pojawiają się problemy z zapamiętaniem danego imienia lub ulicy, warto podsunąć mu skojarzenie przywodzące na myśl ulubiony kolor lub serial telewizyjny. U znacznej części ludzi lepiej rozwinięta jest pamięć wzrokowa. Z tego powodu należy zachęcić seniora do sporządzenia krótkiej notatki i rysunku, który utrwali daną informację w jego umyśle.

Socjalizacja ma znaczenie

Odpowiedzialny za zapamiętywanie mózg człowieka, podobnie jak każda inna struktura organizmu, funkcjonuje w pełni poprawnie wyłącznie w sytuacji dostarczania do narządów zmysłów odpowiedniej ilości bodźców. Zachęcanie podopiecznego do uczestnictwa w zajęciach socjalnych, takich jak wyjścia z przyjaciółmi lub udział w spotkaniach grupowych, pozwala utrzymać funkcje poznawcze na odpowiednim poziomie. Nawet najprostsza rozmowa, która wymaga od osoby starszej skupienia i zastanowienia się nad określonymi zdarzeniami, pełni funkcję terapeutyczną w całym procesie ćwiczenia pamięci. Postawa polegająca na wycofaniu się z życia społecznego w większości przypadków powoduje spadek funkcji poznawczych seniora. Oczywiście każda z aktywności powinna być dostosowana do możliwości i chęci podopiecznego. W niektórych przypadkach rola opiekuna osoby starszej będzie polegała na wspólnym czytaniu na głos, w innych natomiast może mieć formę tworzenia schematu drzewa genealogicznego swojej rodziny.

Warto zadbać o ten aspekt życia podopiecznych, ponieważ postępujące kłopoty z pamięcią są najczęściej zalążkiem rozwijających się zaburzeń poznawczych. Uzupełnianie krzyżówek lub sudoku czy recytowanie swoich ulubionych wierszy to proste czynności, które w tym aspekcie mają funkcję mobilizującą pamięć i koncentrację takich osób. Forma takich aktywności jest zależna od indywidualnych preferencji seniora, jednak ich wspólnym efektem jest poprawa komfortu życia i sprawniejszego wykonywania czynności dnia codziennego przez osoby starsze.