Kontrola infekcji przeciw koronawirusowi – co musi wiedzieć opiekunka osoby starszej?

Podstawową zasadą kontroli infekcji jest odpowiednia higiena. Profilaktyka, w erze wszechobecnych komunikatów dotyczących coraz to nowych środków leczniczych, często jest niedoceniana. To jednak właśnie ona potrafi uchronić organizm przez patogenami i innymi drobnoustrojami. Co zatem zrobić, aby uniknąć infekcji? W niniejszym artykule znaleźć można kilka podstawowych zasad w tym zakresie. 

Higiena dłoni 

To właśnie dłonie, wykorzystywane w krytycznych z punktu widzenia występującego ryzyka momentach (podczas przygotowywania i spożywania posiłków), stanowią jeden z najczęstszych pośredników w drodze do zakażenia. Wskazuje się bowiem, że są one przyczyną aż do 50% zakażeń biegunkowych i 23% zakażeń dróg oddechowych. Dlatego tak ważne jest ich regularne mycie, gdyż nie sposób usunąć wszelkie zanieczyszczenia z otoczenia. Te ostatnie obecne są na klamkach, toaletach, podłogach, w powietrzu, na zabawkach, telefonach… Nie sposób wymienić ich wszystkich. 

Jak zatem prawidłowo oczyszczać dłonie? W pierwszej kolejności warto skupić się na wykorzystywanym środku higieny. W tym zakresie wybór mydła w płynie będzie właściwszy aniżeli tego w kostce – zmniejsza się w ten sposób ryzyko przenoszenia się zarazków między ludźmi. 

Prawidłowe mycie rąk sprowadza się do kilku kolejnych kroków: 

• pocieraj namydlone dłonie ich wewnętrzną stroną, 
• przesuwaj jedną dłoń nad grzbietem drugiej, „zazębiając je” i powtórz ten zabieg równolegle,
• umieść jedną dłoń w drugiej, zestawiając je wewnętrznymi stronami, „zazębiając” naprzemiennie palce jednej i drugiej; powtórz zabieg równolegle,
• pocieraj wierzchnią stronę palców jednej dłoni wnętrzem drugiej dłoni, niejako je „zakleszczając”; powtórz zabieg równolegle,
• ulokuj kciuka jednej dłoni we wnętrzu drugiej dłoni, a następnie pocieraj go w tej konfiguracji; powtórz zabieg równolegle,
• pocieraj palcami jednej dłoni wnętrze drugiej dłoni; powtórz zabieg równolegle.

Tak oczyszczone dłonie należy następnie osuszyć – te mokre zwiększają bowiem ryzyko przenoszenia się drobnoustrojów. Zalecane w tym zakresie jest korzystanie z ręczników papierowych, które minimalizują ryzyka zakażeń, związane z używaniem suszarek i współdzielonych ręczników. 

Jeżeli chodzi o płyny antybakteryjne na bazie alkoholu, stanowią one dobrą alternatywę dla mydeł w sytuacji, gdy korzystanie z niego po prostu nie jest możliwe. O ile jednak dobrze rozprawiają się one z drobnoustrojami, nie oczyszczają skóry z brudu. W normalnych okolicznościach powinny być zatem stosowane po oczyszczeniu i osuszeniu dłoni – w tych samych krokach, które przedstawiono dla mycia dłoni. 

Higiena dróg oddechowych 

Również w zakresie ochrony układu oddechowego niezbędna jest odpowiednia profilaktyka. W jej realizacji należy stosować się do kilku podstawowych zasad, wśród których można wymienić: 

• wspomniane już oczyszczanie rąk, szczególnie przed przygotowywaniem i spożywaniem posiłku,
• oczyszczanie gąbek i ubrań – w szczególności tych mających kontakt z twarzą (ręczników, chusteczek, maseczek); należy oczyszczać je z osobna, w temperaturze 60 stopni Celsjusza,
• unikanie współdzielenia przedmiotów osobistych, takich jak ręczniki, szczoteczki do zębów czy sztućce,
• rezygnacja z pracy w okresie przechodzenia grypy,
• unikanie dotykania nosa dłońmi, również w przypadkach kaszlu i kichania,  
• używanie chusteczek jednokrotnego użytku, umiejscowionych w bezpiecznym z higienicznego punktu widzenia miejscu (po użyciu zaś – ich ulokowanie w plastikowej torebce),
• troska o cyrkulację powietrza w domu, 
• stosowanie masek ochronnych.

Stosując się do wspomnianych zasad, minimalizuje się ryzyko wystąpienia popularnych przypadłości, takich jak przeziębienie czy grypa.

Higiena żywienia 

Drobnoustroje zawarte w żywności rzadko kiedy znajdują się tam same. Trafiają do niej w związku z zaniedbaniami, o których była mowa powyżej. Niekontrolowany kaszel, kichanie, wymioty, biegunka i dotyk przyczyniają się bowiem do ich transmisji. Powodem zakażeń związanych z posiłkami może być również nieodpowiednio przygotowany posiłek, sprzyjający namnażaniu się drobnoustrojów. To ostatnie zagrożenie w sposób szczególny dotyczy postępowania z surowym mięsem. Aby je ograniczać, należy stosować się do kilku zasad: 

• surową żywność należy przechowywać z dala od tej gotowanej lub gotowej do spożycia – podobnie jak wydzielające się z niej płyny,
• warto zainwestować w deskę przeznaczoną wyłącznie do krojenia surowego mięsa,
• po zakończeniu pracy z surowym mięsem, należy oczyścić nie tylko dłonie, ale również nawierzchnie, z którymi miało ono styczność (ręczniki, zlew, naczynia, deski),
• mrożonki należy rozmrażać w lodówce, o ile wskazuje na to etykieta,
• należy zachować odpowiednio dłuższy czas gotowania mrożonek, 
• warto sprawdzać wewnętrzną temperaturę przygotowywanego mięsa – to gotowe do spożycia powinno zachowywać 75 °C w okresie 30 sekund,
• należy zadbać o równomierne podgrzewanie posiłku w kuchence mikrofalowej, 
• posiłek należy spożywać do 2 godzin od przygotowania, 
• należy unikać wielokrotnego podgrzewania posiłku,
• koniecznością jest zapobieganie rozwojowi pleśni na żywności i w miejscach jej przechowywania, 
• należy zachować higienę miejsca pracy. 

O czym jeszcze warto pamiętać? 

Tematyka kontroli infekcji wymaga kompleksowego podejścia do tematu. Dlatego też środki zapobiegawcze należy podejmować również na wielu innych płaszczyznach. Inne, obowiązujące w tym zakresie zasady są następujące:

• zalecane jest stosowanie 1-razowych ściereczek, 
• wilgotne (nie mokre!) ściereczki i gąbki odkażać można również w kuchence mikrofalowej, ustawiając ją na pełną moc, na kilka minut. Nie zastąpi to jednak konieczności ich cotygodniowej wymiany, 
• nieodzowne jest wysuszenie mopa po jego użyciu, 
• należy decydować się na zakup koszy obsługiwanych stopą, 
• w zakresie antybiotykoterapii koniecznością jest stosowanie się do zaleceń lekarza, w szczególności nieprzerywanie przedwczesne kuracji, 
• szczepienia są najskuteczniejszą formą prewencji przed chorobami.